Deze vogelreis wordt al vele jaren aangeboden. Velen zijn u al voor geweest waarvan sommigen al meerdere malen, gewoon omdat de Biebrzamoerassen en het oerbos van Bialowieza zulke mooie gebieden zijn. Deze reis vernieuwen we ieder jaar en sinds 2018 gaan we ook een dagje vogelen in het Wit-Russische deel van het oerbos van Bialowieza. Een bijzondere ervaring die voor niet iedereen kan meemaken.
Soorten als roodmus, waterrietzanger, zwarte ooievaar, witwangstern, witvleugelstern, citroenkwikstaart, ortolaan, kraanvogel en poelsnip zullen menig vogelaar tot de verbeelding spreken. Allen komen ze voor in Noordoost Polen, sommigen talrijk, voor anderen moeten we meer geluk hebben. Het Biebrzadal, het mooist en best bewaard gebleven laaglandmoeras van Europa (Internationaal Wetland, Nationaal Park en voormalig WWF-project) is zeer bekend bij vogelaars. In het voorjaar is het een waar vogelparadijs. Uitgestrekt, nauwelijks ontgonnen en broedplaats van o.a. de waterrietzanger, poelsnip, kraanvogel, zwarte ooievaar, schreeuw- en zeearend. Er zijn maar liefst 176 soorten broedvogels, maar ook de eland, de wolf, de bever en de otter komen nog in grote getale voor.
Ook het best bewaard gebleven laaglandoerbos van Europa ligt in de streek, het oerbos van Bialowieza. Omdat de Russische Tsaar juist hier graag vertoefde en niets en niemand duldde in zijn jachtgebied, is dit bos aan de kapwoede van de mens ontsnapt. Bosontwikkeling is hier nauwelijks verstoord en men vindt er dan ook bomen in alle soorten en maten, staand, hangend, liggend, dood en levend. Door de grote diversiteit voelen zeer veel vogelsoorten zich hier thuis, waaronder 7 soorten spechten. In de extensief beheerde bossen die het oerbos omringen, komen de laatste in het wild levende wisenten van Europa voor.
Het kappen wat op dit moment zeer in de aandacht staat, vindt niet plaats in het eigenlijke reservaat, maar in het omliggende bos.
Karakter van de reis
Tijdens deze vogelreis wandel je in gezelschap van gelijk geïnteresseerden door de vogelrijkste gebieden van Polen onder begeleiding van ervaren gids(en). Bij de reisleiding ben je in goede handen. Zij kennen de gebieden goed en weten dan ook waar op welk moment de kans het grootst is om bepaalde soorten waar te nemen. Natuurlijk beschikken we over vervoer, waardoor we ons makkelijk tussen de meest interessantste en mooiste spots kunnen verplaatsen. En natuurlijk hopen we zoveel mogelijk soorten te zien, maar de reis zal niet vervallen tot het soorten jagen. We streven er naar om zo min mogelijk in de bus te zitten en zoveel mogelijk buiten te zijn. Wandelen blijkt dan de ideale manier te zijn om zowel de Biebrzamoerassen en het oerbos van Bialowieza te verkennen. Uiteraard gaat het ons om vogels kijken en is wandelen het middel om ons door de gebieden te verplaatsen. Het wandeltempo ligt laag. En afhankelijk van de expertise in de groep krijgt, naast het vogelen, ook al het andere wat groeit, bloeit, beweegt of krioelt aandacht.
Het is gebleken dat deze formule erg gewaardeerd wordt door de deelnemers, die variëren van algemene natuurgenieters en beginnende vogelaars tot zeer ervaren vogelaars.
Praktische informatie
Het programma is gevarieerd. Al wandelend (maximaal 5km) of met de kano kunnen we diep in de gebieden doordringen. Soms zijn paden nat en moeilijk begaanbaar. De wandelingen worden afgewisseld met busverplaatsingen tussen, langs en door de meest interessante gebieden. In Bialowieza kunnen we ook per fiets het bos in gaan om onze actieradius wat te vergroten. Voor het dagbezoek aan het Wit-Russsiche deel van het Bialowieza Nationaal Park zijn we echt aangewezen op de fiets omdat je met andere vervoermiddelen de grens niet over mag. (het is afhankelijk van de situatie in Wit-Rusland of dit mogelijk is). De meeste wandelingen zijn zo opgezet dat men, in overleg met de reisleiding, onderweg alsnog kan beslissen een tocht langer of korter te maken. Zo hoef je niet bang te zijn dat een wandeling te lang of te zwaar wordt. En mocht een wandeling door drassig gebied gaan, en heb je geen behoefte aan natte voeten, dan kan je voor een droog alternatief kiezen.
Accommodaties
De eerste 4 nachten bij de Biebrzamoerassen overnachten we in een mooi verbouwde boerderij op het platteland, waar we gastvrij onthaald zullen worden. De maaltijden zijn uitstekend en bevatten veel eigen producten. Er wordt nog op een prachtige houtgestookte tegelkachel voor ons gekookt. Tijdens het ontbijt kunnen we zelf een lunchpakket maken en een eventuele thermoskan gevuld worden met thee of koffie. We slapen op 1- en 2-persoonskamers. Sommige kamers bestaan uit een 1- en een 2-persoonsdeel, waarbij je wel door elkaars kamer moet. De meeste kamers hebben eigen douche/wc.
In Bialowieza slapen we 3 nachten in het dorpje in een familiepension en/of bij particulieren in de directe omgeving. Ook hier maken we gebruik van 1- en 2-persoonskamers. Soms heeft een kamer eigen douche/wc, soms is het sanitair op de gang. We eten altijd gezamenlijk in het familiepension.
Tegen een toeslag kunnen er enkele 1-persoonskamers gereserveerd worden. Het aantal beschikbare 1-persoonskamers is beperkt.
De reisleiding
De reis wordt begeleid door Jaap Schelvis. Jaap Schelvis heeft als zoöloog jaren gewerkt op het snijvlak van biologie en archeologie en voor de Nederlandse milieubeweging. Vogels kijken doet hij al zijn hele leven, en ook fotografie heeft volop zijn belangstelling. Hij is werkzaam als fotograaf/redacteur bij de grootste Nederlandse beeldbank voor natuurfotografie. Jaap heeft een uitgesproken voorkeur voor vogelreizen in Oost-Europa en sinds 2005 begeleid hij onze reizen naar Noordoost Polen. Hij kent dan ook de beste gebieden en weet naast de vogels nog veel andere leuke soorten te vinden.
De heen- en terugreis per (nacht)trein is standaard inbegrepen in dit arrangement. Rond het middaguur vertrekken we vanuit Deventer naar Berlijn. Daar stappen we over op een lokale trein naar Polen. In Polen stappen we over op een nachttrein richting Warschau. We slapen in 4-persoons couchettes. Voor de terugreis volgen we meestal dezelfde route en vertrekken we ‘s avonds met een nachttrein vanuit Warschau. De volgende dag ben je aan het eind van de middag terug in Nederland.
Soms zullen we ervoor kiezen om niet met de nachttrein te reizen, maar onderweg op de heen- en/of terugreis te overnachten in stad onderweg (bv.Berlijn, Kostrzyn of Poznan), om de volgende ochtend door te reizen naar Warschau of terug naar Nederland. Mocht u eerder per trein naar Polen willen reizen, of na de reis wat langer willen blijven, dan kan de treinreis voor u worden aangepast, vaak zonder dat dat extra kosten met zich mee brengt. In de regel geldt, hoe vroeger u boekt hoe groter de kans is dat er geen extra kosten zijn.
Vertrekdata
Dag 1
´s Middags vertrek per internationale trein uit Nederland. We treinen door Duitsland via Berlijn naar Szczecin in het uiterste Noordwesten van Polen. Hier stappen we op de directe nachttrein naar Warschau. Standaard wordt er geslapen in een 4-en/of 6-persoons couchette.
Soms zullen we er voor kiezen om onderweg in Berlijn, Szczecin of Poznan te overnachten in een hotel/pension om ’s ochtends vroeg door te reizen naar Warschau.
Dag 2
In de loop van de middag komen we aan bij onze eerste accommodatie in de Biebrzamoerassen, een boerderij in Wólka Karwowska. We kunnen alvast de omgeving rond de boerderij verkennen en zien zo al onze eerste vogels. Roepende kraanvogels op een akker en ooievaars die foerageren op natte graslanden. Overal hoor je het ´dudeljo´ van de wielewaal. Een noordse nachtegaal bij de boerderij zorgt voor achtergrondmuziek, samen met een aantal geelgorsen. En in het land achter de boerderij zie je misschien een grauwe klauwier op een elektriciteitsdraad.
Dag 3
Ook komen we door het gebied rond Osowiec, een centraal in de moerassen gelegen plaatsje waar je de moerassen kunt doorkruisen. Bij Osowiec is het dal van de Biebrza het smalst. Een logische plaats om juist hier een weg door de elders ondoordringbare moerassen aan te leggen. Dat Osowiec van groot strategisch belang is geweest, blijkt uit de aanwezigheid van een door de Russische tsaar gebouwde fortificatie, omringd door een netwerk van grachten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de moerassen als natuurlijke barrière gediend.
In de beboste grachtenformaties is het ijsvogeltje een geziene gast, op de droge akkers komt de kraanvogel geregeld foerageren en tot diep in het natte zuidbekken, een afwisseling van wilgenstruelen, rietvelden en open water, zijn zowel dwergmeeuw als dwergstern actief. Een aan een doorn van een wilde peer gespietste hagedis verraadt de aanwezigheid van de klapekster en de roodmus laat zijn ´please to meet you´ horen. Ook de blauwborst en buidelmees nestelen hier vaak.
Dag 4
Het tweede deel van de dag zoeken we net iets hoger gelegen zandgronden op aan de rand van de moerassen. De akkers op deze arme gronden worden nauwelijks bemest wat interessante soorten kan opleveren. Kwartel en kwartelkoning voelen zich thuis. Een hop foerageert op de net geploegde akker. Een ortolaan zingt in een populier langs de landweg.
Dag 5
Vele natte graslanden en oude afgesloten rivierarmen vormen een gewild biotoop voor witwang-, witvleugel- en zwarte stern en steltlopers. Naast vele witte, zeilen hier ook zwarte ooievaars hoog in de lucht.
Ook wandelen we over de rand van een moreneplateau vanwaar we een prachtig en weids uitzicht over het onder ons liggende Biebrzadal hebben, dat hier vaak tot laat in het voorjaar onder water staat.
Op de net drooggevallen graslandjes drommen massa´s kemphanen samen. Op hun arena’s nemen we hun baltsgedrag waar. Het gekrijs van meeuwen en sterntjes is oorverdovend. Aalscholvers vliegen af en aan. Brilduikers, pijlstaarten, slobeenden, smienten, futen en nog vele andere soorten zwemmen rond in de ondiepe watervlakte. Een zeearend zaait paniek en grote groepen eenden vliegen nerveus op om enkele kilometers verderop weer neer te strijken.
Dag 6
En in de idyllische dorpjes met houten huisjes en houten orthodoxe kerkjes die we onderweg passeren, lijkt de tijd te hebben stilgestaan.
Dag 5
De bomen hebben een enorme hoogte hetgeen het waarnemen soms lastig maakt. De stamvoeten zijn veelal zwaar bemost en de ondergroei is weelderig zoals het in een bos eigenlijk behoort te zijn. Overal wroetsporen van wilde zwijnen en prenten van wolven. Vink, fluiter en wielewaal zingen. Appelvink, bonte vliegenvanger en kleine vliegenvanger worden gezien en misschien nog even een havik. En ’s middags gaan we de zeer uitgestrekte en gevarieerde bossen rondom Bialowieza verkennen, te voet of met een huurfiets.
Dag 8
Dag 9
Omdat we ‘s avonds al weer op de (nacht)trein stappen is de tijd die we in Warschau hebben beperkt. Maar indien de tijd het toelaat is een bezoek aan de oude stad zeker de moeite waard.
Warschau is een stad met een rijk maar zeker ook triest verleden. De oude binnenstad, met vele musea, monumenten en paleizen uit allerlei perioden van de geschiedenis, laat dit zien.
Echt indrukwekkend wordt het wanneer u bedenkt dat de gehele oude stad na de Tweede Wereldoorlog is herbouwd. Hitler gaf de opdracht Warschau van de aardbodem weg te vagen, de SS heeft toen de stad systematisch opgeblazen. Na de oorlog hebben de inwoners van Warschau de oude stad steen voor steen uit haar eigen puinhopen weer opgebouwd.
Dag 10
Dagprogramma onder voorbehoud. Het kan voorkomen dat we het programma moeten aanpassen i.v.m. weersomstandigheden of lokale gebeurtenissen.
INBEGREPEN | Heen- en terugreis vanaf Deventer per (nacht)trein naar Noordoost Polen incl. ligplaatsreserveringen (4-persoonscouchette) of overnachting in pension/hotel in stad onderweg Alle lokale vervoer Alle overnachtingen op 2-persoons kamers 1-persoonskamer op aanvraag Alle maaltijden vanaf diner op dag 2 t/m lunchpakket op dag 9 Deskundige reisleiding Speciale lokale gids in het oerbos van Bialowieza Kano-huur |
NIET INBEGREPEN | Maaltijden tijdens heen- en terugreis Toegangsgelden moerassen (±€4,50) Optioneel fietshuur (±€7,50) Afdracht reisgarantiefonds Bijdrage Calamiteitenfonds Reis- en annuleringsverzekering Reserveringskosten |
Deelnemers aan onze reizen zijn over het algemeen tussen de 40 en 65 jaar oud met een gemiddelde leeftijd van 55 jaar. Van deze deelnemers is gemiddeld 70 % vrouw en bij de uitdagendere reizen ligt de samenstelling redelijk gelijk. Bij een gegarandeerde reis kunt u de globale leeftijd en samenstelling zien als u de blauwe link aanklikt.